Hallux valgus (letterlijke vertaling: scheve grote teen) kan voor veel problemen zorgen bij het lopen. Wat gaat er mis en wat kun je zelf doen aan jouw hallux valgus om de klachten te verminderen?
Wat houdt een hallux valgus in?
Wist je dat ongeveer de helft van alle volwassenen in meer of mindere mate een hallux valgus heeft? Veel mensen hebben hier overigens geen klachten van, maar dit kan op latere leeftijd wel veranderen. Bij een hallux valgus staat de grote teen scheef en kan bij een toenemende forse scheefstand ook het middenvoetsbeentje van de grote teen scheef trekken waardoor er een soort driehoek ontstaat tussen grote teen, middenvoetsbeen en de rest van de voet. De mate van deze scheefstand wordt altijd beoordeeld door een (voet)specialist om een eerste inschatting te kunnen maken in de ernst van de hallux valgus.
Wat is de oorzaak van hallux valgus?
Het is niet zeker te zeggen wat de oorzaak van hallux valgus precies is. Er lijkt een erfelijk component te zijn en ook is het zo dat vooral vrouwen deze afwijkende stand van de grote teen hebben. Waardoor dit precies komt is niet zeker te zeggen. Ook kan een hallux valgus ontstaan door een ongeluk (trauma) waarbij bijvoorbeeld een kast op het gewricht valt. Hierdoor kan er lichte schade in het gewricht ontstaat. Het kan zijn dat pas jaren later een hallux valgus gaat ontstaan.
Wat zijn de gevolgen van hallux valgus?
Vaak is het zo dat in de jaren de scheefstand toeneemt en dit zorgt voor disfunctie van de voet omdat de afwikkeling anders gaat verlopen. De grote teen heeft een grote functie bij afwikkelen van de voet. Bij een goede afwikkeling zet je als eerste de hiel neer, een beetje aan de buitenkant. Bij het verder afwikkelen ga je langzaam richting de grote teen. Deze buigt dan in een bepaalde mate totdat je met de voet weer los van de grond komt. Als die buiging niet (voldoende) meer plaats kan vinden. Daarnaast zorgt het naar teveel binnen zakken van de voet (overpronatie) voor grote druk- en schuifkrachten ter hoogte van het grote teengewricht.
Spieren rondom hallux valgus
Door de scheefstand kunnen lokaal allerlei problemen rondom dit gewricht ontstaan en er kan disbalans in verschillende voetspieren ontstaan. Een voor de hallux valgus belangrijke voetspier is de grote teen buiger (m. flexor hallucis longus). Deze bevindt zich onder de grote teen en zorgt, bij een gezonde voet, voor de afzet tijdens het lopen. Wanneer de teen schever gaat staan, komt deze pees in een verkeerde trekrichting. Door de kracht van de pees kan deze er zelfs voor zorgen dat de scheefstand van hallux valgus wordt verergerd.
Behandeling hallux valgus
In principe wordt aangeraden eerst de klachten te behandelen zonder operatie (conservatieve therapie). Je kunt hierbij denken aan een bezoek aan een podotherapeut of podoloog. Hij of zij zal onderzoeken in welke mate afwijkende stand en beweging is en zo nodig therapeutische zolen vervaardigen en je voorzien van bijpassend schoenadvies. De scheefstand zal hierdoor niet of nauwelijks verbeteren, maar de voet kan wel sterker worden waardoor de scheefgroei kan worden vertraagd. Een operatie kan overigens op vele manieren worden uitgevoerd, afhankelijk van de mate van scheefstand en de klachten die er zijn.
Heb je (nog) geen klachten? wat kun je zelf doen?
Heb je een (beginnende) hallux valgus en geen klachten? Je ziet je voeten iedere dag en dan is het moeilijk in te schatten of de scheefstand erger wordt of niet. Maak eens per half jaar een foto van je voeten (loodrecht naar beneden). Dit is handig voor jezelf om de scheefstand in de gaten te houden.
Verder is het goed om regelmatig op blote voeten te lopen om de voetspieren goed te laten werken, maar als je een lange dag gaat staan en/of lopen dan is een stevige schoen wel aan te raden. Wil je actief jouw spieren sterker maken van jouw tenen en voeten? Wij hebben een elastiek in het assortiment die heel handig is om verschillende teenspieren te trainen.
Wil je consequent op een passief-actieve manier jouw voeten en teenspieren trainen? Dan kun je dagelijks Correct Toes ® dragen. Deze siliconen teenstukjes zorgen ervoor dat de natuurlijke spreiding van jouw tenen weer herstellen en de grote teen wordt ook gedwongen weer "mee te doen". Ook kan de Sportvoetenbal helpen de spieren onder de voeten te ontspannen en activeren door dagelijks even de voeten te masseren met de Sportvoetenbal.
Heb je wel klachten door druk- en wrijving?
Het kan zijn dat je klachten hebt doordat de bult groter wordt door druk- en wrijving. Sokken zijn in principe gemaakt voor een "normale" voet. Hierdoor kan het zijn dat de teenpartij de voorvoet nog strakker om de voet komt te zitten, waardoor de druk op de bult groter wordt. We hebben van het merk Sockwell speciale sokken in het assortiment die speciaal zijn ontwikkeld voor dit type voeten. Ter hoogte van de teenpartij is de sok ruimer waardoor de bult meer ruimte krijgt.
Daarnaast zit de teen geheel vrij van de andere tenen in de sok waardoor de grote teen meer ruimte en vrijheid krijgt. Dan is het natuurlijk nog steeds belangrijk om ook een schoen te kiezen met voldoende ruimte bij de tenen en vergeet ook niet dat er geen naden van de schoenen over de bult kunnen lopen: naden kunnen nooit rekken waardoor je vroeg of laat hier problemen mee kunt krijgen.
Heb je in principe geen echte klachten, maar wel bij een langere wandeling? Dan is het ook een optie om voordat je gaat wandelen de bult in te smeren met de anti-wrijvingszalf Squirrel's Nut Butter. Deze zalf is gemaakt van natuurlijke producten, blijft lang zitten en verzorgt de huid.
Blijf je, ondanks alle tips, tobben met klachten? Maak dan eens een afspraak bij een voetspecialist bij jou in de buurt voor specifieke en persoonlijke tips!
